Năng lực quy trình Cp

 


Giải thích về Năng lực Quy trình Cp

Cp (Precision), còn được gọi là chỉ số độ chính xác, là một thước đo quan trọng trong đánh giá năng lực quy trình sản xuất. Ví dụ như trong bắn súng, nếu sáu viên đạn bắn ra càng tập trung vào một điểm, thì giá trị Cp càng cao.

Dựa trên đặc tính của phân phối chuẩn, trong phạm vi ±3σ (độ lệch chuẩn) của một nhóm, 99,73% giá trị sẽ nằm trong phạm vi này. Nói cách khác, nếu sử dụng 6σ làm đơn vị, nó có thể đại diện cho phạm vi phân phối của cả nhóm, nhưng vẫn sẽ có một tỷ lệ không đạt chất lượng là (100-99,73=) 0,27% (tương đương 2700ppm).

Thông thường, khi đánh giá năng lực quy trình, mục tiêu chính là đo lường "độ rộng" của phân phối. Độ rộng càng lớn, năng lực quy trình càng yếu; độ rộng càng nhỏ, năng lực quy trình càng tốt.

Nhưng phải nhỏ đến mức nào mới được coi là tốt? Và lớn đến mức nào mới được coi là kém? Để trả lời câu hỏi này, chúng ta so sánh 6σ với độ rộng của quy cách (T), làm chỉ số đánh giá. Đó chính là tinh thần của Cp.

Công thức tính Cp

Cp được tính bằng công thức:

Cp=T6σp

Trong đó σp\sigma_p là độ lệch chuẩn của nhóm, và
T là độ rộng của quy cách. Do đó, Cp càng lớn càng tốt.

  1. Khi có quy cách hai bên:

    Cp=T6σp\text{Cp} = \frac{T}{6\sigma_p}

    Với
    T     là khoảng cách giữa giới hạn trên (USL) và giới hạn dưới (LSL).

  2. Khi chỉ có quy cách giới hạn trên:

    Cp=USL−X3σp\text{Cp} = \frac{\text{USL} - X}{3\sigma_p}

    Ở đây, USL là giới hạn trên của quy cách, X là giá trị trung tâm của nhóm (giá trị trung bình).

    Nếu , thì Cp = 0.

    Với các quy cách một bên mà giá trị mong đợi là 0 như độ phẳng, độ tròn, độ đồng tâm, thì giới hạn dưới của quy cách là 0. Có thể dùng hai bên của quy cách để xem xét:

    Cp=USL−06σp\text{Cp} = \frac{\text{USL} - 0}{6\sigma_p}

  3. Khi chỉ có quy cách giới hạn dưới:

    Cp=X−LSL3σp\text{Cp} = \frac{X - \text{LSL}}{3\sigma_p}

    LSL là giới hạn dưới của quy cách. Nếu
    X < \text{LSL}    , thì Cp = 0.

Đánh giá mức độ của Cp

Mức độPhạm viGiải thích
ACp ≥ 1.33Tốt, tiếp tục sản xuất, có thể điều chỉnh quy cách và mẫu kiểm tra.
B1.00 ≤ Cp < 1.33Khả năng hiện tại vẫn đủ, nhưng cần cẩn thận, có thể xuất hiện sản phẩm không đạt. Cần chú ý đến biến động của trung bình quy trình.
C0.83 ≤ Cp < 1.00Năng lực quy trình không đủ, cần cải thiện quy trình sản xuất.
DCp < 0.83Tình hình nghiêm trọng, cần xem xét tất cả các yếu tố có thể ảnh hưởng, và ngừng sản xuất nếu cần thiết.